国歌是现在的西藏流亡政府国歌，国歌描述的是佛陀的光辉[1]。这首歌由赤绛仁波切写于1950年前后，但这首歌被首次使用的准确日期，即：是否在西藏仍在达赖喇嘛的统治下；或在中共占领西藏后的西藏政府流亡时期被采纳为国歌，目前对这点仍有争议。
关于西藏国歌的最早报告，是出自1949年至1950年间的，国歌作为改革的一部分被西藏政府接受，用以加强西藏人民的感情。另一份报告指出，这首国歌是在1960年献给十四世达赖喇嘛的，当时他已流亡国外。
无论首次采用的日期如何，这首国歌的旋律是基于西藏非常古老的圣乐作品，由现任达赖喇嘛的上师赤绛仁波切填词。流亡藏人自从国歌颁布以来，已一直将其作为国歌采用，但在中华人民共和国西藏自治区内，此歌被严禁播放。
目前歌词
编辑
西藏国歌的藏语歌词
由第十四世达赖喇嘛的导师洛桑益西·丹增嘉措在1950年创作，内容主要是礼赞佛法。[2]
据说这首歌的旋律是根据一首非常古老的西藏圣乐改编的，其中的一些元素也出现在其他藏族歌曲中出现，例如1959年西藏起义的歌曲《米芒朗鲁》（Mimang Langlu）。 歌词由赤江仁波切创作。尽管其在西藏当地是被禁止的，但自国歌出台以来，流亡藏人一直在使用它。
| 藏文原词
|
藏语拼音
|
IPA转写
|
中文译词
|
སྲིད་ཞིའི་ཕན་བདེའི་འདོད་རྒུ་འབྱུང་བའི་གཏེར།
ཐུབ་བསྟན་བསམ་འཕེལ་ནོར་བུའི་འོད་སྣང་འབར།
བསྟན་འགྲོའི་ནོར་འཛིན་རྒྱ་ཆེར་སྐྱོང་བའི་མགོན།
འཕྲིན་ལས་ཀྱི་རོལ་མཚོ་རྒྱས།
རྡོ་རྗེའི་ཁམས་སུ་བརྟན་པས་ཕྱོགས་ཀུན་བྱམས་བརྩེས་སྐྱོང།
གནམ་བསྐོས་དགའ་བ་བརྒྱ་ལྡན་དབུ་འཕང་དགུང་ལ་རེག
ཕུན་ཚོགས་སྡེ་བཞིའི་མངའ་ཐང་རྒྱས།
བོད་ལྗོངས་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ཁྱོན་ལ་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གསར་པས་ཁྱབ།
ཆོས་སྲིད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་དར།
ཐུབ་བསྟན་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱས་པས་འཛམ་གླིང་ཡངས་པའི་
སྐྱེ་རྒུ་ཞི་བདེའི་དཔལ་ལ་སྦྱོར།
བོད་ལྗོངས་བསྟན་འགྲོའི་དགེ་མཚན་ཉི་འོད་ཀྱིས།
བཀྲ་ཤིས་འོད་སྣང་འབུམ་དུ་འཕྲོ་བའི་གཟིས།
ནག་ཕྱོགས་མུན་པའི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག།
|
Sishi phende dögu jungwai ter,
Thuptän samphel norbui önang bar.
tendro norzin gyacher kyongwai gön,
Trinle ki roltso gye,
Dorje khamsu tenpe, Chokun jamtse kyong,
Namkoe gawa gyadän, oo-phang gungla rek
Phuntsok dheshi nga-thang gye
Boejong cholka, sumgyi khyönla
Dekyi zogden sarpe khyap
Choesi kyi pälyon dar thupten chok chur gyepe
Zamling yangpe k-goo shidey pella jor.
Boejong tendro ghetsen nyi-ö-ki
Tashi Ônang bumtu trowai zi,
Nakchok munpe yül lé, gyäl gyur Chik.
|
[siʔ˥.ʑiː˩ pʰɛ̃˥.deː˩ ⁿdøʔ˩.ɡu˩ ᶮd͡ʑuŋ˩.wɛː˩ teɾ˥ ǀ]
[tʰu(p̚)˥.tɛ̃˥ sam˥.pʰel˥ noɾ˩.pʰyː˩ ʔ̞øʔ˩.naŋ˥ ᵐbaɾ˩ ǁ]
[tɛ̃˥.ᶯʈ͡ʂøː˩ noɾ˩.ⁿt͡sĩː˩ ɟa˩.t͡ɕʰeɾ˥ coŋ˥.wɛː˩ ᵑɡø̃˩ ǀ]
[ʈ͡ʂʰĩ˥.lɛʔ˩ ci˥ ǀ ɾʲoɫ˩.t͡sʰo˥ cɛʔ˩ ǀ]
[doɾ˩.d͡ʑeː˩ kʰam˥.su˥ tɛm˥.pɛʔ˥ ǀ t͡ɕʰoʔ˥.kỹ˥ t͡ɕʰam˩.t͡seʔ˥ ɟoŋ˥ ǀ]
[nam˥.køʔ˥ ɡaʔ˩.wa˩ ɟa˩.ⁿdɛ̃˩ ǀ (w)uʔ˩.pʰaŋ˥ ɡuŋ˩.la˩ ɾeʔ˩ ǀ]
[pʰỹ˥.t͡soʔ˥ de˩.ʑiː˩ ŋa˥.tʰaŋ˥ ɟɛʔ˩ ǀ]
[pʰøʔ.ᶮd͡ʑoŋ˩ t͡ɕʰøl˥.kʰa˥ sum˥.cʰi˩ cʰø̃˥.la˩ ǀ]
[de˩.ɟiʔ˥ d͡zoʔ˩.dɛ̃˩ saɾ˥.pɛʔ˥ cʰa(p̚)˥ ǁ]
[t͡ɕʰøʔ˥.siʔ˥.ci˥ pɛl˥.jõ˩ tʰaɾ˩ ǀ tʰu(p̚)˥.tɛ̃˥ t͡ɕʰoʔ˥.t͡ɕuɾ˥ ɟɛ˩.pɛ˥]
[d͡zam˩.liŋ˥ jaŋ˩.pɛː˥ ce˥.gu˩ ʑi˩.deː˩ pɛl˥.la˩ d͡ʑoɾ˩ ǁ]
[pʰøʔ.ᶮd͡ʑoŋ˩ tɛ̃˥.ᶯʈ͡ʂøː˩ ɡe˩.t͡sʰɛ̃˥ ɲi˩.ʔ̞øʔ˩.ci˥ ǀ]
[ʈ͡ʂa˥.ɕi˥ ʔ̞øʔ˩.naŋ˥ ᵐbum˩.tʰu˩ ʈ͡ʂʰo˥.wɛː˩ ziʔ˩ ǀ]
[naʔ˩.t͡ɕʰoʔ˥ mỹ˩.pɛː˥ jyl˥ lɛʔ˩ ǀ ɟɛl˩.cʰuɾ˩ t͡ɕiʔ˥ ǁ]
|
有寂利乐妙源宝藏
教法如意三宝灿烂
法趣大地怙主持宝
事业兴 海浪增
稳于金刚界
十方慈悲护
天赐百喜威望 权齐天
圆满四部 威力增
藏区三域之遍布 幸福新 圆满劫
佛法政教 福德兴
法教增广 十方故
安置世界
众生瑞祥
大千法趣 善相荣光
放射十万 光明吉祥
邪恶黑暗 之战必胜
|
原词创作于18世纪，据藏学者扎西次仁的说法，原词是西藏郡王颇罗鼐在1795年创作的。当时第七世达赖喇嘛在位，查尔斯·贝尔爵士称其为“西藏国歌”。
| 藏文原词
|
藏语罗马化
|
གངས་རིས་སྐོར་བའི་ཞིང་ཁམས་འདི།
ཕན་ཐང་བདེ་བ་མ་ལུས་འབྱུང་བའི་གནས་།
སྤྱན་རས་གཟིགས་བ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ཡིན།
ཞབས་པད་སྲིད་མཐའི་བར་དུ་བརྟན་གྱུར་ཅིག་།།
|
Ghang ri ra kor we shingkham di
Phen thang dewa ma loe jungwae ne
Chenrezig wa Tenzin gyatso yin
Shelpal se thae bhardu ten gyur chig
|
参考文献
编辑
外部链接
编辑
